Siedzisz w domu? Zaimpregnuj kurtkę!
W celu omówienia kwestii impregnacji kurtek trekkingowych warto pokrótce scharakteryzować podstawowe rodzaje kurtek stosowanych w górach, wspomnieć o użytych materiałach i technologiach, by móc swobodnie opisać proces impregnacji. Odzież zewnętrzna stosowana w górach w zależności od pór roku spełnia dwie podstawowe funkcje: termoizolacyjną – czyli zabezpieczenie zimą lub wysokich partiach gór przed skutkami oddziaływania niskiej temperatury oraz ochronną – stanowiącą barierę dla przenikania wiatru i wody. Według tych kryteriów kurtki użytkowane w górach można podzielić na trzy podstawowe grupy: hardshell (membranowe), softshell (bezmembranowe) oraz termoizolacyjne (puch syntetyk).
Hardshell
Ten rodzaj kurtek to nic innego jak wierzchnia warstwa odzieży wyposażona w wodoodporną, wiatroszczelną i paroprzepuszczalną membranę, której zadaniem jest całkowita ochrona przed przenikaniem wody i wiatru, a także umożliwienie odprowadzania nadmiaru ciepła i pary wodnej wytwarzanej przez organizm w czasie intensywnego wysiłku. Nie wnikając w rodzaje membran ich skuteczność czy parametry, wskazać należy, że dobra kurtka z membraną ma całkowicie zabezpieczyć przed niekorzystnymi warunkami często występującymi w górach.
Softshell
To inny rodzaj kurtki zewnętrznej, która nie została wyposażona w membranę, a jej podstawową funkcją jest ochrona przed wiatrem, a także – dzięki powłoce DWR – przed niewielkimi, z reguły krótkotrwałymi opadami deszczu. W celu zwiększenia poziomu paroprzepuszczalności (kosztem wodoodporności) opracowana została i wdrożona koncepcja kurtki typu softshell, a jej podstawowa funkcja – ochrona przed wiatrem – uzyskana została dzięki zastosowaniu odpowiedniego materiału, który jest bardzo gęsto tkany, zbity dzięki czemu w ograniczony sposób przepuszcza wiatr. Warto tutaj wspomnieć, że kurtki takie posiadają zróżnicowany poziom wiatroszczelności, który wyraża jednostka CFM (cubic feet per minute), co oznacza objętość w stopach sześciennych, przemieszczoną w czasie jednej minuty.
Warstwa termoizolacyjna
Zewnętrzną warstwę termoizolacyjną w turystyce górskiej wykorzystuje się rzadziej, ponieważ niezbyt nadaje się do intensywnego wysiłku jakim jest trekking, dlatego też stosowana jest w przypadku występowania ekstremalnie niskiej temperatury, podczas poruszania się zimą w wyższych partiach górskich lub w górach wysokich (alpinizm, himalaizm). Podstawowymi materiałami termoizolacyjnymi są tutaj puch i włókna syntetyczne np. Primaloft®.
Wszystkie opisane powyżej rodzaje kurtek stosowanych w turystyce górskiej może łączyć jedna rzecz, a mianowicie DWR.
Co to jest DWR? Czym jest impregnacja?
Często w opisach różnego rodzaju odzieży zewnętrznej możemy przeczytać, że dana kurtka posiada DWR. Co oznaczają te trzy litery, czym jest ten DWR? To nic innego jak impregnacja fabrycznie naniesiona na wierzchnią warstwę materiału zewnętrznego stanowiąca powłokę ochronną dla tegoż materiału. Być może nie wszyscy wiedzą cym jest impregnacja, otóż jest to nasycenie materiału odpowiednimi substancjami w celu jego konserwacji albo nadania mu określonej właściwości, w tym przypadku hydrofobowości. DWR to skrót od angielskich słów durable water repellent co można przetłumaczyć jako trwale hydrofobowy. Czy zatem DWR określa wodoodporność kurtki? NIE! Nie określa, za wodoodporność odpowiedzialna jest wyłącznie membrana i tylko ona powstrzymuje napór wody i zabezpiecza przed przemoczeniem. Po co zatem DWR i jakie posiada właściwości? DWR to powłoka ochronna zabezpieczająca materiał zewnętrzny przed wsiąkaniem wody w jego strukturę. Bardzo łatwo można zaobserwować działanie tejże powłoki wylewając na kurtkę niewielką ilość wody i obserwując jej zachowanie. Jeśli kurtka posiadać będzie DWR, wówczas woda nie wsiąknie w materiał, uformuje się w krople, które spłyną po powierzchni materiału. Po co zatem DWR skoro mamy membranę? Impregnacja DWR ma niezwykle istotny wpływ na działanie membrany, której jedną z podstawowych funkcji jest odprowadzanie nadmiaru ciepłą i potu w postaci pary wodnej, jeżeli zatem materiał zewnętrzny nasiąknięty jest wodą, para wydostaje się w bardzo ograniczonym zakresie, można napisać „membrana nie wyrabia się” - czyli nie jest w stanie odprowadzić odpowiedniej ilości pary w określonym czasie. Dlatego też impregnacja DWR jest niesamowicie istotna, bowiem wspiera działanie membrany.
Warto wspomnieć, że różni producenci posiadają swoje patenty na naniesienie zewnętrznej powłoki ochronnej, różnie też ją nazywają, ale nie ma to większego znaczenia, ważne jest, żeby zewnętrzna kurtka posiadała takową powłokę. Trzeba też zaznaczyć, że w czasie użytkowania kurtki działanie powłoki DWR osłabia się, wpływa na to ścieranie się jej w czasie noszenia oraz pranie kurtki. Co należy zrobić w takiej sytuacji zostanie wskazane poniżej.
Proces impregnacji
Czym jest proces impregnacji i czy można wykonać go samodzielnie w warunkach domowych? To odnowienie hydrofobowej powłoki materiału zewnętrznego i nic ponad to. Za pomocą impregnacji nie nadamy kurtce wodoodporności, nie sprawimy, że zwykły softshell nagle stanie się kurtką membranową, że coś co przeciekało, po zaimpregnowaniu stanie się wodoszczelne niczym worek foliowy. Impregnacja ma tylko odnowić hydrofobową powłokę materiału. Oczywiście, bez najmniejszych problemów możemy dowolną kurtkę zaimpregnować w domu. Potrzebny jest nam do tego odpowiedni środek oraz czysta, wyprana kurtka, ponieważ impregnowanie brudnej kurtki mija się z celem, utrwala tylko zanieczyszczenia i ewentualne plamy. Pranie różnego rodzaju zewnętrznej odzieży turystycznej to zupełnie odrębna rzecz, w zależności od użytych materiałów, technologii istnieje wiele środków i sposobów prania, ale to nie jest tematem niniejszego tekstu, tutaj skoncentrujmy się na impregnacji.
Proces ten nie jest specjalnie trudny, do odnowienia powłoki hydrofobowej dostępnych na rynku jest wiele środków głównie w postaci płynów dodawanych do prania lub nanoszonych za pomocą spray'owego aplikatora.
Impregnacja w pralce
